Ontdek het grootste stoomgemaal ter wereld

Neem een kijkje bij het grootste stoomgemaal ter wereld. Bekroond door de ANWB met Zilver in de provincie Friesland voor uitje van het jaar 2016. Naast deze onderscheiding is het Woudagemaal één van de tien werelderfgoederen die Nederland kent.

Woudagemaal

Gebouwd aan het einde van het stoomtijdperk, het Woudagemaal. Tijdens de 19e tot aan halverwege de 20e eeuw stonden er in de winter grote delen van Friesland onderwater. Om dit probleem te verhelpen is er in 1913 besloten om een stoomgemaal te bouwen bij Lemmer. Het gemaal was in 1920 gereed en werd geopend door Koningin Wilhelmina. Vandaag de dag werkt het gemaal nog steeds, en wordt nog gebruikt bij extreem hoge waterstanden.

In de machinehal staan vier stoommachines met vier grote vliegwielen. Deze stoommachines drijven acht Jaffapompen aan, deze pompen kunnen per dag ca. 6 miljoen mᶟ water verplaatsen. Om de bijna 100 jaar oude machine te laten draaien zijn er minimaal elf mensen nodig. De ketels moeten gevuld worden, de zware stookolie moet worden voorverwarmd en elke pomp dient één voor één opgestart te worden. Tegenwoordig is het gemaal alleen operationeel tijdens extreem hoge waterstanden en op vaste draaidagen. Gemiddeld is het gemaal twee maal per jaar operationeel, dit is om het personeel te scholen en te garanderen dat het gemaal werkt tijdens extreem hoge waterstanden.

Het gemaal is ontworpen door Ir. Dirk Frederik Wouda. Het imposante gebouw bestaat uit een machinehal met daarin de vier grote stoommachines en een ketelhuis. De machinehal heeft een afmeting van 62 x 15 m en het ketelhuis is 32 x 15 m. Naast deze enorme afmetingen heeft het gebouw ook een zestig meter hoge schoorsteenpijp. Deze enorme schoorsteen is voor schippers op het IJsselmeer een herkenbaar punt. Door het onderwerp en de functionaliteit van het gemaal staat het vanaf 1998 op de werelderfgoedlijst van UNESCO. In 1947 is het gemaal vernoemd naar ir. D.F. Wouda, de hoofdingenieur van het gemaal.

Bezoekerscentrum

Wanneer u een bezoek brengt aan het gemaal kunt u een kijkje nemen in de interactieve expositieruimte. Hier komt jong en oud te weten over de werking van het stoomgemaal en hoe het waterbeheer in Friesland werkt. Het wordt op een eenvoudige manier uitgelegd zodat iedereen begrijpt hoe de machines in het gemaal werken. Daarnaast heeft het bezoekerscentrum een 3D film zodat u kunt zien hoe het gemaal werkt, wanneer deze niet in werking is.

Hotels in de omgeving

Wilt u een paar dagen genieten van de omgeving en het Woudagemaal. Bekijk dan de hotels in de omgeving van Lemmer. Hotel Restaurant Boschlust ligt op fietsafstand van Lemmer, vanuit het hotel zijn er verschillende fiets- en wandelroutes. Hotel Gaasterland ligt ook op fietsafstand van het gemaal, en ligt aan de rand van het eeuwenoude Rijsterbos.