In De Engbertsdijksvenen raakt u niet uitgekeken

U kent het vast wel, 'druk, druk, druk.' Op zo'n moment is niets mooier dan te onthaasten, even het jachtige leven van alledag ontvluchten en puur te genieten. Nergens kan dat beter dan in de Engbertsdijksvenen. Een gebied met een grote natuurwaarde en een bijzondere historie.

Ontspannen
In de Engbertsdijksvenen kunt u heerlijk frisse lucht opsnuiven temidden van de uitgestrekte heidevelden en vennen en honderd procent ontspannen bij het geluid van de stilte, terwijl u zich verwondert over de prachtige kleurrijke flora en fauna in het restant van het grote veenmoeras dat ooit het noordoosten van Nederland bedekte. Een prachtig wandelgebied!

Hoogveen
Het natuurgebied is een van de weinige plekken in Nederland waar nog actief hoogveen te vinden is. Mede daarom heeft het een grote natuurwaarde. Het gebied maakt deel uit van het Europees netwerk van beschermde natuurgebieden: Natura 2000.

Monnikenwerk
De historische waarde schuilt onder meer in het feit dat al in de vijftiende eeuw de monniken van het klooster in Sibculo begonnen met de afgraving van het hoogveen.
In de Engbertsdijksvenen bleef de invloed van de mens verder tot in de negentiende eeuw beperkt tot het weiden van schapen, enige boekweitcultuur en kleinschalige turfwinning voor eigen gebruik.

Vervening
De koloniale vervening met de bijbehorende optrekkende verkaveling vond plaats tussen pakweg 1850 en 1950. De aanleg van de kanalen en wijken in de periode 1890 - 1895 gaf de aanzet voor grootschalige vervening. De omstandigheden van de veenarbeiders werden gekenmerkt door hard werken en armoede.

Veenmuseum
Over het ontstaan, de ontginning van het veen en de invloed op de huidige structuur van het landschap vindt u alles in onder meer het Veenmuseum Vriezenveenseveld, tussen Sibculo en Vriezenveen. U vindt er authentieke veenhutten, landkaarten en expositiemateriaal. Ook kunt u er een ritje maken over het smalspoor.

Gevarieerd landschap
Door de invloed van de natuur en de mens is het landschap rond de Engbertsdijksvenen in de loop van de geschiedenis vele malen van karakter veranderd. Het gebied kent duidelijke hoogteverschillen. De zandige hogere delen worden haren genoemd, de hoogste zijn bedekt met bos. Met name door de grootschalige vervening heeft het natuurgebied een groot deel van zijn huidige unieke karakter gekregen. Mede hierdoor zijn er nu ook grote plassen open water in het gebied te vinden.

Uniek
Geboren aan de rand van het natuurgebied heb ik als kind al vele voetstappen gezet in De Engbertsdijksvenen. Het besef dat de uitgestrekte heidevelden met talrijke kleurige bloemsoorten en veel verschillende vogelsoorten een uniek natuurgebied in Nederland vormen kwam pas later.

Pluus
Als tiener was het al puur genieten wanneer je met een schepnetje op pad ging om 'in de Pluus', zoals de Engbertsdijksvenen in de volksmond ook wel genoemd wordt, visjes te vangen in de beek. Of om er bramen te plukken. Brummels, zoals wij de vruchten in het dialect noemden, waren er te over in het natuurgebied. Ik zie me nog gaan met een plastic bakje, 'achter de barg' langs de Engbertsdijksvenen in en smullen maar.

Mijmeren
Hadden we genoeg van het plukken, dan heerlijk lui achterover in het gras aan de oever van de beek. Armen in de nek, starend naar de blauwe hemel, mijmerend over het verleden en de toekomst. Maar bovenal genieten van de stilte, hooguit doorbroken door de ‘stem van Jan de wind'.

Ook herinner ik mij mooie uren van zogenaamde 'buitengymnastiek' in het natuurgebied. De bal ging mee om temidden van de vele ruisende berken in de Engbertsdijksvenen, onder leiding van juffrouw Blaauw, trefbal te spelen.

Schaatsen
En 's winters, wanneer sneeuw de heidevelden het aanzicht gaven als waren zij toegedekt met een warme, witte wollen deken, dan deden wij de 'doorlopers' om de nek om baantjes te trekken op waterplassen 'De Friesche Koel'n' of op de verderop gelegen 'Meeuwenkoele'.

Het zijn bijzondere jeugdherinneringen aan een uniek gebied dat in beheer is bij Staatsbosbeheer. Het gebied is ongeveer duizend hectare groot en ligt bij Kloosterhaar in Overijssel, vlakbij de Duitse grens.
Inmiddels al lang volwassen kom ik er graag terug, want je raakt in de Engbertsdijksvenen en haar omgeving niet uitgekeken. Dat zult u ook na een bezoek ervaren.

Logeren
En wilt u langer dan een dag genieten van al het moois in en rondom het natuurgebied, dan kunt u natuurlijk ook logeren in een van de verschillende accommodaties in de buurt. Op loopafstand van het gebied vindt u de gastvrije Johanneshoeve. Kijk voor het aanbod van overige hotelarrangementen in Overijssel op Goedverblijf.nl